بررسی تطبیقی درونمایه جنگ در شعر قیصر امین پور و نزار قبانی

چکیده ادبیات تطبیقی شاخه ای از نقد ادبی است که از روابط ادبی ملل مختلف با هم و از انعکاس ادبیات ملتی در ادبیات ملت دیگر سخن می گوید . ادبیات هر ملتی در روند تکامل و شکوفایی خود نوعی داد و ستد فرهنگی و ادبی با ملل دیگر دارد . رسالت ادبیات تطبیقی باز نمایی سیر پیوند های ادبی ملت های گوناگون و بخشیدن روح تازه به آنهاست و ادبیات هر ملتی را از مرزهای خود فراتر می برد . ادبیات تطبیقی دارای دو مکتب و شیوه مهم می باشد : مکتب فرانسوی و مکتب آمریکایی . مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی را شاخه ای از تاریخ ادبیات به حساب می آورد و هر گونه مطالعه تطبیقی را مشروط به اثبات رابطه تاریخی بین دو فرهنگ مورد نظر می داند . مکتب آمریکایی علاوه بر مطالعه ارتباطات ادبی بین فرهنگ های مختلف ، ادبیات تطبیقی را با سایر رشته های علوم انسانی قابل مقایسه می داند و روابط بین این هنرها را روشن می کند . در تکمیل بحث مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی باید به ادبیات مقابله ای اشاره کرد که آن بخش از ادبیات ملتی است که بدون تاثیر و تاثر ، به ادبیات ملت دیگر شبیه است و یا دو شاعر که بدون تاثیر و اخذ و اقتباس از یکدیگر دست به خلق آثاری با مضامین مشابه می زنند . ادبیات جنگ به بررسی آثار و اتفاقات ناشی از جنگ در میان ملت ها می پردازد که دربر دارنده آثاری است که مستقیم به توصیف رزمندگان ، حماسه ها ، بازآفرینی ارزش ها و وقایع و صحنه های جنگ می پردازد که در آنها تاثیر جنگ بر تمام وجوه زندگی مردم مطرح می گردد و از سوی دیگر ، شامل آثاری است که در آن انتقاد از جنگ جایگاه مهمی دارد . ادبیات مقاومت یا پایداری قسمی از ادبیات جنگ است که به بررسی وضعیت جنگ و تبعات ناشی از آن در ملت های مظلوم و مورد ستم می پردازد و بر دفاع و اعاده حقوق ملی ، برانگیختن و تشجیع مردم به دفاع و مبارزه و بررسی فجایع انجام شده توسط متجاوز می پردازد . پرداختن به موضوع جنگ در ادبیات ملت های مظلوم مضامین و درونمایه های خاص این نوع ادبی در بر دارد که از مهم ترین آنها می توان به ؛ ستم ستیزی ، اهمیت و ارزش دفاع ، وطن دوستی و میهن پرستی ، نقش و تاثیر مذهب در برانگیختن مردم به دفاع ، تقدیس شهید و شهادت و تقدیس آزادگی و ایثار نام برد . بررسی تطبیقی درونمایه جنگ و پایداری در اشعار قیصر امین پور شاعر متعهد و انقلابی ایران و نزار قبانی شاعر پر آوازه سوری در این پایان نامه مورد نظر است که درونمایه های پایداری و جنگ در شعر دو شاعر به جلوه های گوناگون بروز یافته و قابل تحلیل و بررسی است . بررسی آثار این دو شاعر بر اساس ادبیات مقابله ای انجام می گیرد زیرا این دو شاعر از یکدیگر تاثیری نگرفته اند و صرفا بنا به شرایط سیاسی ، اجتماعی جامعه خود دست به خلق آثاری با مضامینی مشابه زده اند که این شباهت مضمون به دلیل اتفاقات مشابه در زندگی آنها بالاخص جنگ می باشد و در مواردی مانند اعتراض ، سیاست ، وطن ، زن و عشق با هم تفاوت دارند